Ruđero Skaturo za Svet i mi: Kako je Bruska sarađivao sa pravosuđem protiv mafije (VIDEO)
“Dželat iz Kapačija”, "svinja" i "koljač hrišćana", nadimci su po kojima je poznat sada 68-ogodišnji Đovani Bruska, jedan od najbrutalnijih pripadnika sicilijanske mafije, tačnije Koza nostre. Odnedavno, Bruska je slobodan čovek; odslužio je 26 godina u zatvoru, a onda još četiri godine na uslovnom otpustu. Nadimke i reputaciju je itekako zaslužio; priznao je više od stotinu ubistava, pored ostalog, i da je ubio poznatog antimafijaškog sudiju Đovanija Falkonea 1992. godine. Uprkos takvoj biografiji, Bruska se nagodio - sarađivao je sa tužilaštvom, kako bi mu se doživotna kazna preinačila u 26 godina zatvora. O njemu u emisiji Svet i mi govorio je italijanski stručnjak za međunarodni organizovani kriminal Ruđero Skaturo.
“Sistem saradnje osuđenih mafijaša sa pravosuđem uveden je osamdesetih, a zatim uvršten u zakon nakon porasta mafijaškog nasilja. Omogućio je članovima mafije da im se kazna smanji u zamenu za istinitu i značajnu saradnju sa vlastima,” objašnjava Skaturo.
Do tada, borbu protiv mafije je onemogućavala omerta – zakon ćutanja održavan strahom, odanošću i pretnjama. “Istražitelji su decenijama nailazili na zid tišine. Promena je nastupila kada je Tomaso Brušeta pristao da svedoči i time otvorio vrata maksi-procesu koji je predvodio Đovani Falkone.”
Tada je postalo jasno da se mafija najefikasnije razbija iznutra. Sistem “pentita”, odnosno pokajnika iz mafije, postao je ključni alat u radu tužilaca. Omogućio je uvid u tajne rituale, unutrašnja pravila, međunarodne veze i političke kontakte mafije. Đovani Bruska bio je jedan od najvrednijih svedoka. Uhapšen 1996. godine, brzo je postao jedan od najvažnijih saradnika tužilaštva.
“Dao je detaljna svedočenja o načinu odlučivanja u Koza Nostri, identitetima ljudi koji su godinama bili nepoznati pravosuđu, kao i o političkim vezama mafije,” kaže Skaturo.
Takođe je bio ključan u rasvetljavanju brojnih atentata, uključujući i onaj na sudiju Falkonea. “Njegovi iskazi omogućili su hapšenja i presude protiv mnogih pripadnika Koza Nostre.”
Ipak, cena te saradnje i dalje izaziva podeljena mišljenja.
“Sistem je efikasan, ali otvara ozbiljna etička pitanja. Ljudi odgovorni za monstruozne zločine izlaze iz zatvora. Javnost je podeljena, a mnogi slučaj Bruske vide kao izdaju pravde. Ipak, ako želite da mafiju porazite, ne možete to učiniti bez pomoći ljudi iznutra.”
Bruska se smatra jednim od najbrutalnijih mafijaša u istoriji Italije. Posebno je ozloglašen zbog atentata iz 1992. kada je lično aktivirao eksploziv ispod autoputa kod Palerma, ubivši sudiju Falkonea, njegovu suprugu i trojicu pripadnika obezbeđenja. Jedan od najmonstruoznijih zločina bio je i slučaj Đuzepea Di Matea, sina mafijaškog saradnika.
“Bruska je naredio otmicu dečaka 1993. godine. Bio je zatočen skoro 800 dana, često vezan i premeštan s lokacije na lokaciju. Na kraju je zadavljen, a telo rastvoreno u kiselini. Taj zločin je šokirao celu Italiju,” podseća Skaturo.
Bruska je učestvovao i u bombaškim napadima u Firenci, Milanu i Rimu, kao i u brojnim ubistvima policajaca, sudija i članova rivalskih klanova. Sve to imalo je jedan cilj – stvoriti haos i naterati državu na pregovore.
Više od tri decenije nakon ubistva sudije Đovanija Falkonea, Italija ga se seća kao simbola borbe protiv mafije.
“Falkone se pamti ne samo kao sudija, već kao oličenje hrabrosti, integriteta i žrtve. Svake godine, 23. maja, održavaju se komemoracije. Aerodrom u Palermu nosi njegovo ime, zajedno sa imenom Paola Borselina, kolege koji je takođe ubijen.”
Iako nije imao formalnog naslednika, njegov način rada i vrednosti koje je zastupao nastavili su da žive.
“Mnogo je sudija, poput Nina Di Matea ili Nikole Graterija, koji su nastavili njegovim putem,” zaključuje Skaturo.
Novinar Žikica Stefanović
Preuzimanje delova teksta ili teksta u celini je dozvoljeno, ali uz obavezno navođenje izvora i uz postavljanje linka ka izvornom tekstu na www.insajder.net.