Kovačičko naivno slikarstvo na Uneskovoj listi nematerijalnog kulturnog nasleđa

Kovačičko naivno slikarstvo, element nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, upisano je u utorak 3. decembra na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa čovečanstva, što potvrđuje posvećenost Srbije očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa i unapređenju kulturne raznolikosti, istovremeno ukazujući na značaj nacionalnih manjina u Srbiji i njihov doprinos bogatstvu kulturnog nasleđa, saopštilo je danas Ministarstvo kulture.

Kovačičko naivno slikarstvo na Uneskovoj listi nematerijalnog kulturnog nasleđa Foto: BuhaM, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons

Odluku o upisu je doneo Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa Uneska na 19. zasedanju koje se održava u Asunsionu u Paragvaju, od 2. do 7. decembra 2024. godine.

Kovačičko naivno slikarstvo je 2012. godine upisano u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije, a odnosi se na znanja i veštine slikanja i oslikavanja predmeta sa izraženim prikazima narodnog života, ruralne sredine i svakodnevnice, koje se kao osobena forma naivne umetnosti razvija u mestu Kovačica tridesetih godina 20. veka. Iz Kovačice slikarstvo se proširilo i na druga mesta, pre svega u AP Vojvodini, kao što su Padina, Aradac, Vojlovica, Pančevo i druga, a u drugoj polovini 20. veka dobija široku nacionalnu i međunarodnu vidljivost.

Kako se ističe u saopštenju, upis Kovačičkog naivnog slikarstva na Uneskovu Reprezentativnu listu značajno doprinosi povećanju vidljivosti nematerijalnog kulturnog nasleđa na nacionalnom i lokalnom nivou, kao i međunarodnoj promociji „živog nasleđa“ Srbije.

Nominacija za Uneskovu Reprezentativnu listu pripremljena je u saradnji Centra za nematerijalno kulturno nasleđe sa predlagačima elementa: Opštinom Kovačica, Galerijom i Fondacijom „Babka“ i Galerijom naivne umetnosti Kovačica. Podršku u izradi nominacije pružili su i Muzej Vojvodine, Muzej vojvođanskih Slovaka, Nacionalni savet slovačke nacionalne manjine u Srbiji, Opštinska biblioteka Kovačica i druge institucije, kao i pojedinci – slikari iz Kovačice, Padine i drugih mesta, čime je utvrđena široka podrška nominaciji.

Tokom zasedanja, Međuvladin komitet za očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa, koji čine 24 države izabrane od 180 država potpisnica Uneskove Konvencije o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa, razmatra 63 nominacija za upis na tri liste nematerijalnog kulturnog nasleđa.

Srbija do sada ima upisano pet elemenata na Uneskovu Reprezentativnu listu nematerijalnog kulturnog nasleđa: Porodična slava (2014. godine), Kolo, tradicionalna narodna igra (2017. godine), Pevanje uz gusle (2018. godine), Zlakusko lončarstvo (2020. godine) i Društvene prakse i znanja u vezi sa pripremom i upotrebom tradicionalnog pića od šljive – šljivovice (2022. godine).